De betekenis van het leven
Wat is de betekenis van dit eenvoudigweg zitten? Wat is de betekenis van dit eenvoudigweg zijn?
De dingen in het leven hebben betekenissen, vaak meerdere. Bijvoorbeeld onszelf; naar de één zijn we een partner of een vriend, naar de ander zijn we een vader of moeder. Op sommige tijden zijn we een collega, voor sommigen misschien vijand of concurrent, voor anderen weer een buur, enzovoort. Als je naar elk ding kijkt zie je een betekenis en meestal meerdere betekenissen, afhankelijk van de relatie die je met dat ding hebt en het tijdstip.
Ook je gedachtes en emoties hebben betekenissen, ook weer afhankelijk van tijd en plaats. En omdat de dingen veranderen, veranderen betekenissen. Nu we in stilte zitten laten we onze aandacht niet hangen bij de dingen en hun betekenissen. Je zou kunnen zeggen: we laten ze gaan, we laten alle betekenissen los, we komen terug naar eenvoudigweg zitten, eenvoudigweg zijn.
Wanneer we alle betekenissen van de dingen en ook van onszelf, van onze gedachtes en onze emoties loslaten, waar keren we naar terug? Sommigen denken dat het een betekenisloosheid is en zien daarom meditatie als een soort leegte. Het omgekeerde is het geval. Wanneer we eenvoudigweg zitten en zijn, keren we terug naar de fundamentele betekenis van dit moment, dit leven van dit moment, naar de fundamentele betekenis van zijn, hier en nu. Je zou kunnen zeggen: “we keren terug naar de moeder van alle betekenissen”. Want om in iets een betekenis te zien, daarvoor moeten we allereerst zijn.
Wat is de betekenis van ons zijn, van dit leven nu, van dit zitten? Het is niet iets wat we kunnen bedenken want wat we kunnen bedenken is altijd afhankelijk van tijd en plaats. Het is altijd iets dat samenhangt met het komen en gaan. De betekenis van zijn wordt alleen maar gevonden wanneer we alle relatieve betekenissen loslaten. En uiteindelijk kunnen we alleen maar die betekenis zijn en leven. Het is nog niet eens belangrijk dat we het kunnen verwoorden of weten. Het diepste weten is niet persé afhankelijk van iets te kunnen verklaren of uit te kunnen leggen.
Het vinden van de betekenis van je leven, van dit zijn, is zoals de boeddhistische teksten zeggen “de vervulling van je leven”, “de vervulling van levenszin” zoals het in Het Lied van de Grote Barmhartige wordt geformuleerd. Die zin gevonden te hebben - of ik kan misschien beter zeggen herkent te hebben - betekent het leven werkelijk te kunnen leven zonder die eeuwige zoektocht naar een uiterlijke of innerlijke vervulling, een zoektocht naar iets wat mij compleet zal maken.
Je leven, de betekenis ervan, is de compleetheid zelve en al zou je de rest van je leven niet meer opstaan van je kussen of bankje, niets meer beleven, dan nog zou je compleet vervuld zijn want de zin van het leven heeft niets nodig dan alleen maar jouw zijn. Het is voor die reden dat ik iedere keer herhaal: “ontspan, verzacht, wordt vriendelijk”. Laat alles zijn zoals het is. Jouw leven in dit moment, hier en nu, is vol zin, vol betekenis. In het ontspannen, verzachten en vriendelijk worden gaat het je vanzelf weer dagen.
* * * * *
"Wanneer we eenvoudigweg zitten en zijn, keren we terug naar de fundamentele betekenis van dit moment, dit leven van dit moment, naar de fundamentele betekenis van zijn, hier en nu. We keren terug naar de moeder van alle betekenissen. Want om in iets een betekenis te zien, daarvoor moeten we allereerst zijn."