Zenmeester Dōgen schrijft in de Shōbōgenzō: “Wie vorm ziet en de leegte van die vorm, die ziet de Boeddha”. Onze eigen wereld, de wereld van een ander, dit en dat, alles: het is de beoefening van de Boeddha zien. Wanneer we vorm zien en we geven het een oordeel, we geven het een naam, dan maken we het al concreet, tot iets vast. We zien dan de vorm, maar niet de Boeddha. En onze geest is zo sterk geneigd dit te doen: te benoemen, te beoordelen, te evalueren, het in een tijdlijn te zetten.

Soms kunnen we een vernisje over alles gooien. “Vorm zien is de Boeddha zien, oké, dus ik moet in alles het goede zien, het mooie”. Het is een vernis over de vorm leggen, het is niet echt want diep in ons zelf blijven we het benoemen, beoordelen en dwingen we onszelf om een soort positivist te worden en dat creëert spanning. In een zekere zin pretenderen we dan. En het is niet waarover Zenmeester Dōgen schrijft.

De vorm zien is dit moment zien voor wat het is en het is niet statisch. De dingen veranderen, ze veranderen continue, soms merkbaar, soms wat minder merkbaar. Maar als het wat minder merkbaar is, is het slechts een kwestie van tijd. Ik zie het nu niet, maar wel over een periode van tijd. Dus niets, ook al lijkt het concreet, staat vast. Dat geldt voor alle vormen maar ook voor alle mentale vormen: voor de blijdschap, voor het verdriet, voor de angst, voor de vreugde, voor de moed, voor al je gedachten. De vormen zien en hun leegte, hun veranderlijke stromende kwaliteit, is de Boeddha zien. Dus wat je nu ziet is de Boeddha! Het is goed om daarmee te zitten. Wat je nu voelt, wat er nu aan gedachtes aanwezig zijn, het is de Boeddha! Daarvoor hoef je het niet mooier te maken dan dat het is. Omgekeerd, je hoeft het ook niet lelijker te maken dan dat het is. Zie de veranderlijke en stromende kwaliteit van dit moment zoals dit is, van dit nu. En alles is aanwezig in dit nu, ook jij met je lichaam en geest, met je bewustzijn. Het is de Boeddha!

* * * * *