Het denken als opperste leider
U heeft waarschijnlijk, net als ik, in de laatste dagen de ontwikkelingen gezien in het CDA, met minister De Jonge die zich terugtrekt als lijsttrekker. En de reden waren heel begrijpelijk. Met zo’n baan blijft blijft er weinig tijd over om daarnaast ook nog een partij te leiden. Maar er is ook nogal de nodige kritiek op hem geweest. Op zijn functioneren als lijstrekker. En die kritiek is vooral in de laatste weken anoniem in de krant gekomen en in de media.
Dat alles deed me gisteren denken aan het eerste vers van de Dhammapada. Het begint met
‘De wereld heeft het denken als voorloper, het denken als opperste leider, en uit het denken is ze gevormd’.
Ik ben er vrij zeker van dat de mensen die anoniem kritiek gaven op zijn functioneren als lijsttrekker, net zoals wij allen, een betere wereld willen. Binnenkort is het Kerstmis en de kerstgedachte is 'vrede op aarde'. Hoe kunnen we die wens, dat verlangen naar vrede op aarde realiseren? Die vrede lijkt nooit te komen. En misschien is dat niet zo verwonderlijk. In dit vers, in deze uitspraak van de Boeddha, geeft Hij aan dat het denken de voorloper is, de opperste leider. En uit het denken is de wereld gemaakt, onze wereld, onze samenleving. Hoe vaak is het wel niet - op zijn minst gezegd - onvredig in ons denken: kritiseren we op een harde manier, oordelen op een harde manier, gaan we strijd aan. En het kan niet anders dan dat zich dat uit in hoe we de wereld vorm geven via ons spreken, via ons handelen. De denker is daar de voorloper, de opperste leider.
Vrede op aarde, vrede in deze wereld begint met een vrede in onze innerlijke wereld. Het begint met het hebben van vredige gedachten. Betekent dit dat we nooit kritiek kunnen hebben, het oneens kunnen zijn met anderen, betere ideeën hebben? Natuurlijk. Hoe vaak ben je het niet eens met degene waarvan je houdt, met je dierbaren? Maar dat verbreekt de relatie niet. Het kan elkaar zelfs doen groeien. Het kan de relatie zelfs verdiepen.
Dus laten we zitten met de geest die terug keert naar vrede. De rest volgt vanzelf.
* * * * *
"‘De wereld heeft het denken als voorloper, het denken als opperste leider, en uit het denken is ze gevormd’."
Dhammapada
