Innerlijke vernieuwing
Komende zondag is het Pasen, het oude feest van vernieuwing. Van de terugkeer van de zon, van de warmte, van de natuur die zich vernieuwt. En daar is aan toegevoegd het christelijk feest van de kruisdood van Jezus. En ook dat kan je zien als een symbolische weergave van vernieuwing: de mens Jezus die sterft om herboren te worden als het spirituele wezen Jezus, de mens die tegelijkertijd God is.
In zekere zin kan je Pasen ook vanuit boeddhistische ogen bekijken als een feest van vernieuwing. De vernieuwing van het kleine onwetende ik naar het grote, ruime, wijze, mededogende ik dat zich één weet met het geheel. M.a.w. de vernieuwing van de onwetende mens naar Boeddha. En in dat proces lopen we eigenlijk dezelfde fasen door als de natuur.
Er is het loslaten in de herfst, het wachten gedurende de winter. En dan de lente waarin opeens alles uitbot. Maar die bladeren, bijvoorbeeld van de boom, zijn al als knop aanwezig in de winter. M.a.w. de lente is al aanwezig in de winter. En hoe lang de winter ook duurt, hoe koud en donker hij ook is, de lente zal altijd volgen. Soms wat eerder, soms later.
En zo is ons proces van vernieuwing ook. We laten los en we zitten dan in, wat Johannes van het Kruis noemt: de donkere nacht van de ziel. De nacht waarin de Boeddha onder de bodhiboom zat, wachtend, vol vertrouwen. De lente is al aanwezig in de winter, het Boeddhaschap is al aanwezig in dit eenvoudigweg zitten waarin is en wordt losgelaten: het oude, het kleine, dat wat met het kleine ik samenhangt. En dan uiteindelijk breekt daar het inzicht door. Symbolisch gezien: het licht gaat schijnen, de warmte keert terug. Een vernieuwing op het diepste niveau vindt plaats.
Het is mooi om dat één keer per jaar met een feest te vieren, maar zie elke meditatie als een kleine ceremonie waarin we dit herdenken en centraal stellen. Het loslaten, het verzachten, het ontspannen, het eenvoudigweg zitten met een open hart en geest. Het Boeddhaschap is al aanwezig maar je kan de lente nooit forceren. Hij komt in zijn eigen tijd. En zo ook het inzicht.
Dus laten we zitten met dat vertrouwen.
* * * * *
"De lente is al aanwezig in de winter, het Boeddhaschap is al aanwezig in dit eenvoudigweg zitten waarin is en wordt losgelaten: het oude, het kleine, dat wat met het kleine ik samenhangt."
