Dharma-onderwijs

Je perspectief verruimen

Woensdag 4 november 2020

Misschien heb je wel eens een conflict gehad met de buurman of de buurvrouw. Wanneer we een conflict hebben, denken we per definitie dat we het gelijk aan onze kant hebben en dat de andere persoon iets fout doet of het verkeerd heeft. Dus een conflict kan aardig oplopen.

Wanneer je ergens anders in de straat woont en weet dat twee buurmensen een conflict hebben, maar je kent ze allebei, dan is het vaak makkelijker om te zien wie er gelijk heeft of hoe het probleem opgelost kan worden. Natuurlijk, wanneer we een van die buurmensen sympathieker vinden, aardiger, dan zullen we al gauw partij kiezen en deel worden van het conflict als we niet oppassen.

Wanneer we er helemaal niet emotioneel bij betrokken zijn, dan is het nog makkelijker om te zien hoe het conflict wellicht opgelost kan worden, wat gedaan kan worden zoda die twee mensen weer goed kunnen gaan samenleven. Zo’n persoon zou bijvoorbeeld een rijdende rechter kunnen zijn. En als je naar dat programma kijkt, dan zie je, net zoals die rechter, al vrij snel hoe het probleem eigenlijk een probleem is omdat de betrokkenen vasthouden aan hun eigen perspectief. En als kijker heb je net als de rechter een veel ruimer perspectief en ben je minder emotioneel betrokken.

Je zou dat perspectief nog veel weidser kunnen laten worden. Stel je bent een wezen van een andere planeet, van een ander sterrenstelsel. En op een dag kom je in je ruimteschip voorbij de aarde en je ziet al die mensen op deze planeet samenleven en soms moeite hebben met elkaar, conflicten uitvechten, streven naar macht en rijkdom. Maar je ziet ook mensen die misschien in conflict zijn met zichzelf. Wat zou je denken? Hoe zou je naar die wezens op dit stipje ergens in het universum kijken? Hoe weidser het perspectief, hoe anders we naar de dingen gaan kijken.

Maar wat ik niet probeer te propageren is een emotionele onbetrokkenheid bij de dingen. Want we zijn vaak zo emotioneel betrokken omdat we eigenlijk de dingen vaak liefhebben. We willen eigenlijk het beste.

Dus kunnen we emotioneel betrokken blijven bij de ander, bij de dingen die gebeuren en tegelijkertijd dat wat weidser perspectief behouden? Zodat we ook kunnen zien hoe de ander kijkt naar waar ik naar kijk en misschien ook kunnen begrijpen hoe de ander voelt over dat waar ik gevoelens over heb. Dan blijft het veel makkelijker om te zien hoe we stappen vooruit kunnen zetten in conflicten, in meningsverschillen, hoe we samen kunnen werken terwijl we verschillen, verschillen van elkaar.

Het vraagt oefening om dat perspectief wat groter te maken want onze emotionele betrokkenheid, vooral als die heel sterk is, doet dat perspectief vaak krimpen. Het kan het heel klein maken zodat je overtuigd raakt van je eigen gelijk, want je gevoelens lijken dat te bevestigen. Dus kunnen we ons perspectief verruimen, als het ware, het wat van een grote afstand zien en meteen is daar de ruimte om de dingen anders te gaan bekijken, te zien dat er meerdere perspectieven mogelijk zijn op een moeilijkheid, een conflict, een meningsverschil, een verschil van inzicht.

Dus laat ook, nu je in stilte zit, je perspectief wat verruimen. Neem als het ware een klein beetje afstand en zie dat wat er aan emoties zo door je heen gaat - als er dingen door je heen gaan - als het ware de golven zijn op de zee. Ze hoeven je niet vast te zetten in een klein, beperkt perspectief. En meteen zal je merken dat je wat vriendelijker naar die golven kunt kijken. En wanneer je vriendelijker naar je eigen emotionele golven kunt kijken, kun je ook wat aardiger, wat vriendelijker gaan kijken naar golven in de ander. Want uiteindelijk zijn al die golven heel vaak de uiting van liefde, het op een of andere manier goed willen doen, het goed willen krijgen, het juiste willen doen, of de zorg voor een ander, de betrokkenheid bij degenen die je dierbaar zijn.

* * * * *

"Laat ook, nu je in stilte zit, je perspectief wat verruimen. Neem als het ware een klein beetje afstand en zie dat wat er aan emoties zo door je heen gaat - als er dingen door je heen gaan - als het ware de golven zijn op de zee. Ze hoeven je niet vast te zetten in een klein, beperkt perspectief. En meteen zal je merken dat je wat vriendelijker naar die golven kunt kijken."

werd in 1990 in het Zenklooster Throssel Hole Buddhist Abbey in Noord-Engeland tot boeddhistische monnik gewijd en ontving vijf jaar later de Dharmatransmissie van zijn meester, eerw. meester Daishin Morgan, abt van het klooster. In 1998 werd hij een Dharmaleraar van de Orde en in oktober 2017 tot Zenmeester benoemd. Sinds begin januari 2005 woont en werkt hij in De Dharmatoevlucht