Karma de wet van oorzaak en gevolg
Er loopt een rode draad door de leer van de Boeddha en door onze beoefening en dat is de leer over karma, over oorzaak en gevolg. Elke actie heeft een reactie, of dat nu betreft een actie mentaal of fysiek. En zoals de leer zegt: “elke positieve actie brengt voort een positief gevolg en elke negatieve actie een negatief gevolg. En omdat alles met elkaar verbonden is – niets staat op zichzelf – gaat ook niets verloren. Dus het is te vergelijken met een steentje die in het water valt, in een groot meer, en de golven dijen uit over het meer en uiteindelijk komen die golven weer terug en voelen we de consequenties van wat voorheen gedaan is. En die actie kan zijn: denken, spreken en handelen. Dat zijn de drie vormen van actie in het boeddhisme.
Mensen denken soms heel simplistisch over de wet van karma en denken, dat als je goed doe, er dan allemaal mooie dingen in je leven gebeuren. Maar dat is te eenvoudig, het strookt niet met wat we om ons heen zien. Soms gebeuren hele onfortuinlijke dingen bij mensen die heel goed zijn, goed van hart en geest, en lijkt het geluk soms te liggen bij diegene die slechte dingen doen.
De wet van karma gaat veel dieper. Het gaat over: hoe ervaren we onszelf in dit moment zoals het is? Is dat met een open hart en geest, een open hart en geest die ontspannen en stil is met wat het leven ook brengt? Of staat ons hart en geest altijd op spanning, gedreven door de emoties van angst of ontevredenheid, van het idee tekort te hebben, niet goed genoeg te zijn, noem maar op. Wanneer we goed doen, dan handelen we vanuit dat hart dat open is, vanuit een geest die vriendelijk is en uiteindelijk zal het gevolg van die acties zijn dat het hart en de geest zich nog verder kunnen openen, kunnen verzachten, vriendelijk kunnen worden. En van daaruit zal weer een actie volgen die dat proces van verzachten, verstillen, van opener worden alleen maar zal versterken: oorzaak en gevolg! En hetzelfde geldt wanneer we vanuit een gesloten hart en geest handelen. Het gevolg van een actie zal dan zijn dat onze hart en geest zich nog meer neigen te sluiten, dus het één versterkt het ander.
Meditatie is ook een actie, het is een wilsbesluit om te gaan zitten, niet te bewegen en de geest te laten ontspannen. Vertrouw erop dat elk moment van meditatie een positief gevolg zal hebben dat zal leiden tot een diepere stilte, een diepere vrede van hart en geest. Misschien is het gevolg niet meteen te zien. Dat klopt. Elk moment van meditatie is als een druppel die in de spreekwoordelijke emmer valt en je weet nooit precies welke druppel de emmer uiteindelijk doet overlopen. Het komt meestal een beetje als een verrassing. Dus zit in vertrouwen. Weet dat elke meditatie, het gevolg daarvan uiteindelijk naar je zal terugkomen en je meditatie zal verdiepen, je vermogen om in dit moment zoals het is opener te zijn, stiller, vrediger. En dat zal niet alleen jou ten goede komen maar de hele wereld, want alles is op eindeloze manieren verbonden met elkaar.
* * * * *
"Elke positieve actie brengt voort een positief gevolg en elke negatieve actie een negatief gevolg. En omdat alles met elkaar verbonden is – niets staat op zichzelf – gaat ook niets verloren."