Een groot deel van de dag stroomt onze aandacht naar buiten. Het stroomt naar wat we zien, wat we horen, wat we ruiken, wat we proeven, wat we aanraken. En het stroomt ook naar onze gedachten, de beelden die opkomen, naar wat we innerlijk voelen. Ook dat wordt in het boeddhisme als een uitstromen van de aandacht gezien. Een uitstromen van degene die hoort, die ziet, die proeft, die ruikt, naar wat gehoord wordt, gezien wordt, gedacht wordt. En zo zijn we een groot deel van de dag bezig met datgeen waarnaar de aandacht uitstroomt.

In de meditatie laten we de aandacht terugvloeien, terugstromen. En Zen wordt dan ook wel 'de methode van terugstromen genoemd', het terugstromen van de aandacht naar diegene aan wie geluiden verschijnen, de beelden, de geuren, de gedachten, de emoties. Er is door de eeuwen heen in China en in Japan een techniekje doorgeven die ons ondersteunt in het laten terugvloeien van de aandacht en ik wil dat graag nu delen. Het is luisteren naar de luisteraar, luisteren naar degene aan wie alle geluiden verschijnen. Geluiden komen en gaan en om te kunnen luisteren naar de luisteraar zal je je niet meer bezig moeten houden met wat je hoort, met die geluiden die komen en gaan. Dus het luisteren naar de luisteraar bevat meteen een loslaten. Wanneer we luisteren naar de luisteraar stroomt de aandacht terug naar de bron, naar wat we onszelf kunnen noemen maar als we het onderzoeken zullen we alleen maar een steeds grotere en diepere stilte tegenkomen. Een stilte waarin we volledig aanwezig zijn als luisteraar, maar zonder vorm.

Dus luister in je meditatie naar de luisteraar die niet anders is dan jouw diepste zelf. Straks mag de aandacht weer uitstromen. maar als je ziet dat je in het dagelijks leven wordt meegenomen met wat je hoort, met wat je ziet, met je gedachten, stel je jezelf dan even de vraag: wie is hier de luisteraar, wie hoort hier de geluiden, maar ook je gedachten want ook je gedachten hoor je. Kan ik even luisteren naar de luisteraar, naar de denker? En zie wat dat met je doet. Onderzoek dit. Het zal je helpen in je meditatie en in je dagelijks leven.

* * * * *