We beginnen de meditatie, de beoefening, vaak omdat we iets voor onszelf willen bereiken. Zo staan we ook in het leven. We willen iets van onszelf maken, we willen iets bereiken. We willen rijk worden of een fijne baan of fijne relatie hebben. Voor de meesten draait het leven een beetje om het ‘ik’, om het 'zelf'. Dat is op zich niet verkeerd, het is niet slecht noch goed. Maar wanneer het 'ik' te zeer centraal komt te staan, kunnen we er ook in gevangen raken en verdiept zich het gevoel van afgescheiden te zijn van de wereld en van anderen, wat soms resulteert in een nog groter streven, wat het gevoel van afgescheidenheid weer verdiept. We lijken nooit werkelijk te bereiken wat we ten diepste willen.

In Zen staat zeker die eerste gelofte heel centraal. Kan ik mezelf niet als belangrijkste stellen in het leven maar de ander? De ander te helpen ook gelukkig te worden in het leven. Die instelling is er één van liefde. Het woord mededogen wordt in het boeddhisme veel gebruikt maar iedereen kent liefde, iedereen weet wat liefde is. Als je een ander lief hebt, dan ben je bereid alles voor die persoon te doen. De liefde kan zo diep zijn dat je zelfs bereid bent je leven te geven; je laat jezelf als het ware los, je vergeet jezelf in de liefde. Hoe blij en hoe gelukkig zijn we wanneer we een diepe liefdevolle relatie hebben met een ander. Het ‘ik’ is er nog altijd, natuurlijk, maar het leven draait niet meer alleen om het ‘ik’. Het is groter geworden, ruimer, meer omvattend.

Kunnen we leven vanuit liefde voor alles en onszelf daarin vergeten? In dat vergeten van onszelf vinden we juist precies dat waar we naar op zoek waren: een vreugde, een vrede. Het gevoel van afgescheidenheid is opgelost. Er is een gevoel van vrijheid. Ik zit niet meer opgesloten in mezelf. Te leven op een manier die ten goede komt aan al wat leeft. Ook nu te mediteren op een manier dat het ten goede komt aan al wat leeft. Het lijkt een paradox dat in het onszelf vergeten, vinden we eigenlijk onszelf, wat we werkelijk ten diepste zijn: een openheid, een vreugde, een vrede.

* * * * *