Tijd-zijn
Zoals ik de vorige keer al heb gezegd: “Dit moment zoals het is, is dit moment van zijn”. Dit moment als tijd is dit moment van zijn. Zijn is altijd dit moment zoals het is, dit moment van tijd. Zenmeester Dōgen sprak dan ook over ‘Tijd-zijn’ of ‘Zijn-tijd’. Ons zijn is niet los te koppelen van dit moment zoals het is, dit moment van tijd. Dus zolang er tijd is, is er zijn. En dit moment, zoals het is, verandert continue. Tegelijkertijd is deze continue verandering zijn. Komt hier ooit een einde aan?
Wij denken dat de dood een einde is van zijn, ons zijn. Maar als we goed kijken beschrijven we de dood in termen van zijn: “die en die is dood”. Dus eigenlijk zeggen we: “dat wat is, is niet” en dat is een tegenstelling, dat kan niet. Dat wat is, is!
Onze geest denkt in tegenstellingen: hoog – laag, voor – achter, links – rechts. Dus natuurlijk denkt het ook in termen van zijn en niet-zijn. Als we goed kijken klopt dit niet. Niet-zijn is een constructie van de geest die is. En hoe kan iets dat is ooit een beeld creëren, een verhaal maken over iets dat niet is?
Eerw. Jiyu noemde haar eerste boek ‘Zen is Eternal life’, Zen is Eeuwig Leven. Maar dat eeuwig, daarmee bedoelde ze ‘tijdloos’ en met leven bedoelde ze ‘zijn’. Natuurlijk wist zij ook dat zij als vorm, als de persoon Jiyu-Kennett niet voor altijd, of tijdloos zou zijn. Zijn is dit moment zoals het is. En aan elk moment komt een einde omdat er dan weer een nieuw moment is, met een nieuwe invulling en uiteindelijk een nieuwe vorm.
Als we dit laten inzinken zien we dat onze angst voor de dood, angst is voor een zelf gecreëerd beeld, voor iets dat niet goed onderzocht is. De angst om op te lossen, niet te zijn, wat dat ook mogen zijn. Daar heb je het weer: alles waarvan we denken dat het niet is, is. Uiteindelijk is het heel eenvoudig: het realiseren in dit moment zoals het is. Dit moment is namelijk zijn, jouw zijn, en je kent nooit een ander zijn dan dit moment zoals het is. Dus laat de invulling van jouw zijn maar zijn. Als je het goed begrijpt kan je het allemaal omarmen want het zijn is tijdloos, gevuld met tijd. Wat een wonder!
Misschien, als je hier nog eens over nadenkt, komt er een glimlach op je gezicht, een glimlach van ontspanning. Want je hoeft niet méér dan te zijn, dit moment zoals het is.
* * * * *
"En aan elk moment komt een einde omdat er dan weer een nieuw moment is, met een nieuwe invulling en uiteindelijk een nieuwe vorm."